آزادى در اندیشه اسلامى

رشد خود متعالى در انسان ملازم با رشد استعدادهاى گوناگون عقلانى، عاطفى، اخلاقى، هنرى و مادى و معنوى در انسان است.شكل گرفتن شخصیت متعالى انسان جز در سایه اراده و انتخاب آزاد او ممكن نیست و هیچ عاملى جز اراده آزاد او نمى تواند به شكوفایى خود متعالى او كمك كند. پس آزادى اراده شرط لازم براى شكوفایى خود حقیقى انسان است. انسانها داراى ویژگیهاى متفاوتى هستند باز بودن میدان براى اینكه هر انسان بتواند استعداد خاص خود را در برترین شكل شكوفا كند راه تعالى شخصیت اوست. این نكته ضرورت آزادى براى انسان را در تمام مراحل رشد این استعدادها ضرورى مى سازد.تعقّل و اندیشه ورزى نقش محورى را در رشد شخصیت متعالى انسان ایفا مى كند. تأكید اسلام و قرآن بر عنصر تعقّل و تفكر این امر را روشن مى كند. روشن است كه رشد تعقّل و تفكر با آزاد بودن عرصه اندیشه وبرداشتن موانع از برابر تعقّل ناب ممكن است. اسلام درباره موانع اندیشه و شیوه مقابله با آنها هدایتهاى فراوان و ارزشمندى را ارائه كرده است.